Gewone wesp (Vespula vulgaris)
De gewone wesp (Vespula vulgaris) met zijn geel-zwart gestreepte kleur behoort tot één van de meest gevreesde insecten. Maar de wesp heeft ook goede kanten. Hij voedt zich namelijk met organismen die schade in tuinen aanrichten en met larven van huisvliegen.
De gewone wesp behoort tot de groep sociale plooiwespen die allemaal in grote kolonies leven. Wespennesten worden door koninginnen gebouwd. Het zijn prachtige, papierachtige bouwsels. De wesp maakt het materiaal van het nest door houtvezels te kauwen en met speeksel te vermengen.
SNEL INFORMATIE OVER GEWONE WESP
Uiterlijke kenmerken van gewone wesp
Een wesp heeft een gele vacht met zwarte strepen. Dit dient als afschrikmiddel tegen vogels, hagedissen en kleine zoogdieren. De koning heeft een lengte van 20mm, darren en werksters hebben een lengte van 18mm. Wespen hebben twee paar doorzichtige vleugels, dit maakt een pijlsnelle vlucht mogelijk. De angel heeft kgeen weerhaken en kan meerdere keer gebruikt woorden. De Koningin, werkster en dar hebben alle drie dezelfde kleur. Vrouwtjes hebben een groter achterlijf.
- Lengte: koningin 20mm, darren en werksters 18mm.
- Kleur en uiterlijk: Koningin, werkster en dar hebben alle drie dezelfde kleur. Vrouwtjes hebben een groter achterlijf.
- Kaken: Bijtend.
Bijzondere aanpassing van de gewone wesp
Vleugels: Twee paar doorzichtige vleugels maken een pijlsnelle vlucht mogelijk.
Angel: De angel heeft geen weerhaken en kan meerdere keren gebruikt worden.
Poten: Drie paar gelede-poten met aan het uiteinde klauwtjes om vast te kunnen grijpen.
Ogen: Twee niervormige facetogen, waarmee de wesp goed kan zien.
Kaken: De koningin gebruikt haar krachtige kaken om houtdeeltjes, die ze gebruikt voor het bouwen van haar nest, van bomen en schuttingen af te bijten. Het papierachtige nest bestaat uit een systeem van cellen waarin de eieren gelegd worden.
Waar leven wespen
De gewone wesp leeft in heel Europa, gebieden in Azië, Noord-Amerika en Mexico. In Midden-Europa komt de gewone wesp en de Duitse wesp het meest voor. Zowel de gewone wesp als de Duitse wesp zijn niet bedreigd, maar de hoornaar wesp wordt door verlies van leefgebieden bedreigd.
- Gedrag: Wespen leven in kolonies
- Voedsel: Kleine insecten, vruchten en vleessappen.
- Levensverwachting: Koningin 10 maanden, darren en werksters 4 weken.
Wat eet een gewone wesp
In de eerste helft van het jaar zijn wespen eerder nuttig dan schadelijk. Wespen voeden zich dan met kleine insecten, en voor huis en tuin schadelijke organismen. Werksters drinken ook nectar en andere zoete dranken. Wespen leggen geen wintervoorraad aan zoals bijen en zijn zodoende gedoemd te verhongeren. Zijn er nog maar weinig insecten voor hen te vinden, dan worden ze lastig voor de mens en vallen ze aan. De koningin kan in een winterslaap overleven, terend op haar vetreserve.
Wespennesten
De papierachtige wespennesten zijn te vinden in de buurt van composthopen, in verlaten muizennesten, en overstekken van huizen. Wespennesten zijn ook te vinden aan balken of dakspanten, maar in het bijzonder op ongestoorde plekjes zoals voorraadschuren en zolders.
Voortplanting
Alleen de wespen koningin legt eieren. Uit onbevruchte eieren ontstaan darren, uit bevruchte eieren ontstaan koninginnen of onvruchtbare werksters. In oktober vindt de paring plaats tussen een koningin en meestal een aantal darren. De koningin spaart de spermacellen in haar lichaam op tot het voorjaar. De werksters en de darren sterven in het najaar. Ze hebben geen levensvervulling meer en er gaat een voedseltekort optreden. De wespen koningin zoekt echter voor de komende zes tot zeven maanden een goed onderkomen om te overwinteren. Door het zachte lenteweer wordt de koningin weer uit haar winterslaap gewekt. Ze vliegt dan weg om een geschikte plaats voor een nest te zoeken.
Als de larven uit de eitjes komen, blijven ze nog met een deel van hun lijfje in het ei omhulsel om niet naar beneden te vallen. De koningin voert de larven met goed gekauwde, kleine insecten, nectar uit bloemen en soms stukjes vlees. Kort hierna verpoppen de larven zich en ontwikkelen de volwassen wespen zich. In juli vliegen de jonge wespen uit en nemen van de koning die nog eieren legt het werk over, zoals de verdere bouw van het nest en het voeden van de larven. Larven die koningin moeten worden, krijgen zeer speciale voeding van eiwitrijke secretieproducten.
- Paartijd: In de herfst.
- Aantal eieren: 300 per dag.
- Ontwikkelingsduur: 4 tot 6 dagen. De kant en klare insecten komen 2 tot 3 weken na de verpopping uit.
Verdediging
Wespen beschikken over twee verdedigingsmogelijkheden, hun kleur en hun pijnlijke steek. De geel zwarte strepen op hun lichaam schrikken vogels, hagedissen en kleine zoogdieren af. Deze vijanden leren al snel felgekleurde dieren te mijden omdat ze het kleurenpatroon in verband brengen met een onaangename smaak. De angel van een wesp bestaat uit een gebogen, holle naald zonder weerhaken. Hiermee kan de wesp zijn belager bliksemsnel een hoeveelheid gif in de huid spuiten. In tegenstelling tot de honingbij kan de wesp de angel weer terugtrekken en hem opnieuw gebruiken. De boswesp schijnt erg agressief te zijn.
Wespen weetjes
Wespen zwermen niet. In de herfst vliegt de onbevruchte koningin weg om te paren en om winterslaap te houden. In het voorjaar bouwt ze een nieuw nest en sticht een nieuwe kolonie.
Wespennesten kunnen uit wel 20.000 wespen bestaan.
Wespen hebben verschillende gelaatstekeningen waardoor ze makkelijker herkenbaar zijn. De gewone wesp heeft een ankervormige tekening.
Verwante soorten van gewone wesp
In Midden-Europa komen ongeveer 60 plooiwesp-soorten voor. De hoornaar wesp is onder hen de grootste.
Groepen
- Klasse: Insecten
- Orde: Vliesvleugeligen
- Familie: Plooiwespen
- Geslacht: Vespula vulgaris
Buitenlandse benaming
Gewone wesp
Common wasp
Guêpe commune
