Gewone Kameleon (Chamaeleo chamaeleon)

De Gewone kameleon leeft in bosachtige gebieden langs de kusten van Zuid-Spanje en van Noord-Afrika tot in het Midden-Oosten. Hij zit doodstil in bomen en struiken en loert op insecten en spinnen. Kameleons hebben een eigenschap die uniek binnen de reptielen is. Ze kunnen hun ogen onafhankelijk van elkaar bewegen en daardoor twee verschillende beelden tegelijk in zich opnemen. Kameleons leven aan de zuidelijke kant van de Middellandse Zee. Van Marokko tot Israël. Het noordelijkste punt van het verspreidingsgebied is de zuidkust van Spanje.

• Orde: Schubdieren
• Familie: Kameleons
• Klasse: Reptielen
• Geslacht&soort: Chamaeleo chamaeleon

SNEL INFORMATIE OVER GEWONE KAMELEON

Wat eet een gewone kameleon?

De Gewone Kameleon kan zich meesterlijk camoufleren. Hij kan van kleur veranderen en gebruikt deze eigenschap om met zijn omgeving te versmelten. Bijna zonder te bewegen rolt hij zijn ogen heen en weer tot hij een geschikte prooi ontdekt. Langzaam kruipt hij naar de prooi toe en stoot vervolgens zijn tong bliksemsnel uit om het dier met kleverige punt te grijpen. Volledig uitgestrekt is de tong bijna net zo lang als zijn lichaam. De schutkleur van de kameleon is niet alleen effectief om prooien te vangen, maar ook tegen vijanden.
Voedsel:  Een kameleon eet gevarieerd van Insecten, zoals veldkrekels, sprinkhanen, spinnen, wasmotlarven, vliegen. slakken, pissebedden.

Afmetingen

• Kop-romp-lengte: 20 tot 30 cm
• Staartlengte: 20 tot 40 cm
• Tonglengte: 20 tot 30 cm

Voorplanting

De Gewone Kameleon leidt een solidair bestaan en ontmoet andere soortgenoten alleen tijdens de voorplantingstijd. Het mannetje bewaakt zijn territorium fel en jaagt eventuele rivalen weg door zijn longen met lucht te vullen en zich zo op te blazen. De paring vindt in de bomen plaats. De eieren worden na copulatie in het lichaam van het vrouwtje bevrucht. Pas aan het eind van de zomer, wanneer de eieren afgezet moeten worden, verlaat het vrouwtje de beschutting van de bomen en struiken.

• Voortplantingstijd: eind van de zomer
• Legsel: 20 tot 30 eieren, die in de grond worden gegraven, de eieren komen in het volgende voorjaar uit.

Kameleon eieren

Het vrouwtje zoekt een zonnig plekje aan de voet van een boom uit, graaft daar een gat en legt daarin tot dertig eieren, die ze met aarde toedekt. Daarna keert ze weer naar de bomen terug en laat de eieren aan hun lot over. De jonge kameleons voeden zich binnen het ei net als vogels met de dooier. Om uit het ei te komen in het volgende voorjaar, maken ze gebruik van een speciale eitand. Bij de geboorte ziet de jonge kameleon er als een miniatuuruitgave van zijn ouders uit. De grond is echter een gevaarlijke plaats en het eerste wat hij dan ook doet is een veilige boom in klimmen. Hoog in de boom probeert hij vervolgens zijn eerste maaltijd te verschalken.

Verdediging

De schutkleur van de Gewone Kameleon is niet alleen een belangrijk hulpmiddel bij de jacht, maar is tevens zijn enige manier van verdedigen. De kleurverandering is nogal subtiel. Ieder dier heeft een kleur die zo goed mogelijk bij zijn leefomgeving past. De kleurveranderingen passen zich met name aan de licht en schaduwpartijen aan die de kleuren van de omgeving beïnvloeden. De rode en blauwe pigmentcellen, die zich onder een doorschijnende huidlaag bevinden, liggen op reflecterende blauwe en witten lagen. Daaronder ligt nog een bruine pigment laag. Kleurveranderingen treden op doordat pigmentcellen zich vergroten of verkleinen en als schillende kleurmengsels gereflecteerd worden. Ook veel vissen kunnen van kleur veranderen, maar niet zo snel als de kameleon.

Gedrag: Solidair, behalve tijdens de voortplantingstijd, overdag actief, leeft in bomen en struiken.

Speciale aanpassing van de kameleon

Het vermogen om van kleur te veranderen is niet het enige bijzondere kenmerk van de kameleon. Zijn ogen kunnen net als die van mensen op een doel gefixeerd worden, maar ze kunnen ook onafhankelijk van elkaar worden bewogen en zo twee verschillende beelden vastleggen, wat een groot voordeel is bij het jagen en het ontlopen van vijanden is. Door de ligging van de longen en ribben is het lichaam van de kameleon zeer smal. Dit gegeven maakt samen met zijn perfect aan de omgeving aangepaste kleuren dat de kameleon bijna onzichtbaar is. Bovendien heeft hij een bijzondere gevormde tong. Hij heeft een schubbige huid, die hij bij het groeien van tijd tot tijd vernieuwt, inclusief de huid van de oogleden. Zijn lange staart fungeert als grijp orgaan, hij kan hem als een vijfde ledemaat gebruiken om zich vast te houden en in balans te houden.

Jachtgedrag: de Gewone Kameleon zit doodstil op een tak en kijkt met zijn beweeglijke ogen uit naar insecten. Wanneer hij een prooi ziet, stelt hij met beide ogen de positie en afstand vast, schiet dan zijn tong naar buiten en grijpt snel het insect

Tong: is tot 30 cm lang en heeft een knotsvormige en kleverige punt

Grip: de kameleon kan volkomen onbeweeglijk op een tak zitten zonder zijn evenwicht te verliezen. Hij houdt zich daarbij met zijn tangachtige handen en voeten vast en slaat tevens zijn staart om de tak.

Verwante soorten

In Afrika en Azië leven meer dan 80 soorten kameleons. De grootste meet ongeveer 60 centimeter, de kleinste 5 centimeter. De grotere soorten jagen zelfs op hagedissen, kleine zoogdieren en vogels.